Doniesienia medialne często zawierają ogólnikowe twierdzenia na temat dzisiejszej geopolityki technologicznej, na przykład sugerujące, że Chiny znacznie przewyższyły Stany Zjednoczone w zaawansowanych technologiach lub że Europa traci grunt pod nogami w konkurencji technologicznej. Trudno jest jednak znaleźć solidne, międzysektorowe opracowania na poparcie takich porównań. Spróbował to zrobić Harvard, analizując dane publiczne i komercyjne z 25 krajów. Raport Critical and Emerging Technologies Index (CETI) z czerwca 2025 roku został opracowany przez Belfer Center for Science and International Affairs przy Harvard Kennedy School. Warto poznać, aby zachować dystans do zbyt nachalnych komunikatów, co ważne jest przy podejmowaniu decyzji w firmach, np. wybierając technologie czy kierunki inwestycji.
Oto główne wnioski:
- Stany Zjednoczone – lider globalny
Przodują we wszystkich pięciu sektorach: AI, biotechnologia, półprzewodniki, przestrzeń kosmiczna, technologie kwantowe.
Ich siła wynika z:
- zdecentralizowanego ekosystemu innowacji,
- silnego sektora prywatnego,
- dużych inwestycji publicznych i prywatnych,
- bogatego kapitału ludzkiego.
- Chiny – dynamiczny konkurent
- Zmniejszają dystans do USA, szczególnie w:
– biotechnologii (produkcja farmaceutyczna, czujniki kwantowe),
– technologii kwantowej.
- Słabsze w półprzewodnikach i zaawansowanej AI z powodu zależności od importu i ograniczeń eksportowych.
- Korzystają z centralnego planowania i skali gospodarki.
- Europa – silna, ale niespójna
- Trzecie miejsce w AI, biotechnologii i technologiach kwantowych.
- Słabości:
– półprzewodniki (brak kompleksowego łańcucha dostaw),
– przestrzeń kosmiczna (wyprzedzana przez Chiny i Rosję).
- Potencjał zależny od integracji kapitału i zarządzania w regionie.
- AI – przewaga USA, ale rosnące wyzwania
- USA dominują w algorytmach i mocy obliczeniowej.
- Chiny i Europa nadrabiają dzięki danym i kapitałowi ludzkiemu.
- Modele DeepSeek R1 i Qwen3 pokazują rosnącą konkurencję.
- Biotechnologia – wyścig USA vs Chiny
- Równorzędna rywalizacja.
- USA: inżynieria genetyczna, szczepionki, agrotech.
- Chiny: produkcja farmaceutyczna, inwestycje państwowe.
- Półprzewodniki – strategiczne wąskie gardła
- USA, Japonia, Tajwan, Korea Południowa dominują.
- Wysokie bariery wejścia i koszty.
- Brak jednego kraju z pełną kontrolą nad łańcuchem dostaw.
- Przestrzeń kosmiczna – USA liderem, ale narażone
- Silna pozycja dzięki partnerstwom publiczno-prywatnym.
- Wrażliwość na zagrożenia militarne ze strony Chin i Rosji.
- Technologie kwantowe – wczesna faza rozwoju
- USA i Europa: badania akademickie i start-upy.
- Chiny: podejście państwowe, mniej przejrzyste.
Skala ocen: 1–10 (na podstawie jakościowej analizy raportu)
- USA: dominują w większości sektorów, szczególnie w AI, półprzewodnikach i przestrzeni kosmicznej.
- Chiny: silne w biotechnologii i technologiach kwantowych, ale słabsze w półprzewodnikach.
- UE: umiarkowana siła w AI i technologiach kwantowych, ale wyraźne braki w półprzewodnikach i przestrzeni kosmicznej.
Opr. IDB