AI nie spadła na stanowiska pracy znienacka, wpisuje się w przemiany zachodzące od dziesięcioleci

Firmy niekoniecznie będą zwalniać pod wpływem rozwoju technologii  cyfrowych i robotycznych (i też innych czynników), co nie będą zatrudniać rosnąc czy zmieniając model biznesowy, a nowe firmy od początku będą projektowane tak, aby pracowników było jak najmniej.

Dzisiaj z powodu zastosowania technologii zwalniają głównie firmy informatyczne, bo wpływ AI na informatyczne stanowiska pracy jest największy.

Przygrywką do zmniejszania potrzeby wykwalifikowanych pracowników były zarówno centra usług wspólnych, call center, montownie, jak i działania standaryzujące procesy i czynności, ale także surowce czy produkty, w tym wprowadzanie różnych norm. Zautomatyzować można bowiem głównie czynności i procesy wystandaryzowane, składające się ze standardowych składowych – materialnych lub niematerialnych.

Tak więc dzisiejszy rajd sztucznej inteligencji na miejsca pracy przygotowały wcześniejsze przemiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstw, w większości nakierowane na optymalizację kosztów (np. outsourcing) oraz na uniezależnienie się od siły, kwalifikacji lub dostępności pracowników.

Zatem wiele doniesień o wpływie AI na miejsca pracy, na zawody, na role w firmie trzeba analizować w kontekście tych wcześniejszych przemian. Tam, gdzie AI wpisuje się i wzmacnia te przemiany, tam zarazem jej wpływ będzie najsilniejszy.

Czyli tam, gdzie jest największa zmienność środowiska, mała możliwość standaryzacji, koniecznośc fizycznej interakcji – tam AI najmniej wpłynie na popyt na pracę.

Raport z badania podatności zawodów na AI

Piszę te uwagi w kontekście raportu opublikowanego przez Microsoft Research w lipcu 2025 roku Working with AI: Measuring the Occupational Implications of Generative AI - Microsoft Research , a przygotowanego na podstawie 200 tys. anonimowych i oczyszczonych z prywatności rozmów między użytkownikami a Microsoft Bing Copilot, publicznie dostępnym systemem generatywnej sztucznej inteligencji. Okazuje się, że najczęstsze czynności zawodowe, w których ludzie szukają pomocy w zakresie sztucznej inteligencji, obejmują zbieranie informacji i pisanie, podczas gdy najczęstsze czynności, które wykonuje sama sztuczna inteligencja, to dostarczanie informacji i pomocy, pisanie, nauczanie i doradzanie. Łącząc te klasyfikacje działań z pomiarami sukcesu zadania i zakresu wpływu, autorzy obliczyli ocenę zastosowania sztucznej inteligencji dla każdego zawodu.

Główne wnioski

1. Najczęstsze zadania wspierane przez AI:

• Zbieranie informacji
• Pisanie
• Doradztwo i nauczanie

2. Zawody o najwyższym wskaźniku zastosowania AI:

• Tłumacze i komentatorzy
• Historycy
• Pracownicy obsługi klienta
• Autorzy i pisarze
• Sprzedawcy usług

3. Grupy zawodowe najbardziej podatne na AI:

• Praca biurowa i administracyjna
• Informatyka i matematyka
• Sprzedaż i komunikacja

4. Czynniki korelujące z podatnością na AI:

• Wyższe wykształcenie → większa podatność
• Wyższe wynagrodzenie → większa podatność
• Praca oparta na wiedzy → większa podatność

5. Zawody najmniej podatne na AI

Zawody wymagające fizycznej obecności, empatii, manualnych umiejętności lub pracy w zmiennym środowisku, np.:

• Strażacy
• Mechanicy
• Pracownicy budowlani
• Opiekunowie osób starszych