Tokenizacja to proces pozwalający odzwierciedlić wartości tradycyjnych aktywów (np. akcji, obligacji , nieruchomości, dzieł sztuki, metali szlachetnych, diamentów, czy pochodnych instrumentów finansowych) w formie cyfrowej jednostki – tokena zapisywanego w sieci blockchain. W świecie blockchainu, tokenizacja odnosi się do procesu, w którym tworzona jest cyfrowa reprezentacja aktywa na blockchainie, uwierzytelniając jego historię transakcji i własności.
Obecne zmiany w tym zakresie są początkiem rewolucji na rynku finansowym.
Larry Fink, CEO BlackRock, stwierdził, że „następna generacja rynków finansowych będzie oparta o tokenizacje aktywów” https://www.forbes.com/sites/davidbirch/2023/03/01/larry-fink-says-tokens-are-the-next-generation-for-markets/
Tokenizacja, dzięki podziałowi aktywa na mniejsze cyfrowe jednostki, a przez to obniżenie progu wejścia w inwestycje umożliwia nawet początkującym inwestorom dostęp do rynków dotychczas zarezerwowanych tylko dla najbogatszych. To zwiększa dostęp do rynków finansowych, ale i demokratyzuje je.
Technologia blockchain, w której realizowane są procesy tokenizacji, zapewnia użytkownikom i stronom transakcji trwałe, niepodlegające modyfikacjom zapisy i możliwość ich weryfikacji co zwiększa bezpieczeństwo transakcji bez zwiększania jego kosztów.
Globalna sieć internetowa oparta o blockchain będzie mogła przetwarzać płatności transgraniczne niemal bezkosztowo, w czasie rzeczywistym. Aby było to możliwe konieczne będą systemy informatyczne, komputery i inne urządzenia informatyczne o coraz większej mocy obliczeniowej.
Tokenizacja, dzięki swojej elastyczności i bezpieczeństwu, może być wykorzystywana przez różne rodzaje przedsiębiorstw, zarówno te inwestujące na rynkach finansowych, jak i te działające w realnej gospodarce.
Wiele zastosowań w biznesie
Firmy inwestujące na rynkach finansowych mogą wykorzystać tokenizację do tworzenia własnych tokenów, które są ściśle połączone z konkretnym produktem lub usługą albo projektem. Proces tokenizacji, w którym przenosi się wartość przedsięwzięcia na token, może posłużyć jako narzędzie do upraszczania i automatyzacji procesów w przedsiębiorstwie oraz być metodą jego finansowania i potem bezpiecznej sprzedaży.
Firmy działające w realnej gospodarce, handlujące towarami lub sprzedające usługi i produkty, mogą wykorzystać tokenizację w transakcjach płatniczych. W procesie tokenizacji płatności następuje zastąpienie wrażliwych informacji danymi niewrażliwymi, unikalnym ciągiem cyfr i liter i jednocześnie zapisanie ich w sposób niezmieniany. Firmy realizujące i obsługujące płatności mogą wykorzystywać więc tokeny do bezpiecznego przekazywania wrażliwych. Na przykład, platforma kevin https://www.kevin.eu/ używa bezpiecznych tokenów JSON Web Tokens (JWT) do przekazywania danych bankowych sprzedawcom w ramach otwartych usług bankowych, takich jak usługi inicjowania płatności (PIS) i łączenie rachunków. Zamiast wymiany wrażliwych informacji stron, platforma kevin dostarcza sprzedawcom bezpieczne tokeny, które służą do identyfikacji użytkowników i wymiany informacji potrzebnych stronom zgodnie z unijną nową dyrektywą dotycząca usług płatniczych (ang. Payment Services Directive 2).
Tokenizacja może również pomóc przedsiębiorcom w zabezpieczeniu kursów walut i rozliczeń. Walutowe transakcje terminowe wykorzystywane w celu zabezpieczenia przedsiębiorstw przed niekorzystnymi zmianami kursów walut czy grą na rynkach finansowych mogą być także realizowane przy wykorzystaniu tokenizacji. Przykładowo, firmy mogą wykorzystać kontrakty terminowe na walutę obcą (forward, futures), opcje walutowe, strategie opcyjnie i folwarkowe, swapy walutowe do zabezpieczenia się przed ryzykiem kursowym, a same prawa wynikające z tych kontraktów jako aktywa tokenizować, wykorzystując proces przekształcania wartości aktywów w tokeny cyfrowe, co może pomóc w zabezpieczeniu niezależnie od platform transakcji. Strony zawierające takie kontrakty zobowiązują się do przyszłej wymiany walut po określonym kursie.
Tokenizacja i ETF (z ang. Exchange Traded Fund) to kolejne pole wykorzystania technologii tokenizacji, ponieważ obie koncepcje dotyczą reprezentacji wartości aktywów w formie cyfrowej. ETFy to fundusze inwestycyjne, który są notowane na giełdzie, podobnie jak akcje. ETFy zwykle śledzą indeks, tak jak np. S&P 500, i pozwalają inwestorom na zakup koszyka aktywów bez konieczności zakupu każdego aktywa indywidualnie. Z drugiej strony, tokenizacja to proces tworzenia cyfrowych tokenów, które reprezentują wartość rzeczywistych aktywów. Tokeny mogą więc reprezentować różne typy i koszyki aktywów. Zastosowanie tokenizacji do ETFów pozwoli na frakcyjne posiadanie aktywów. Dzięki ETF, inwestorzy mogą posiadać ułamek indeksu giełdowego, a tokenizacja pozwala na odzwierciedlenie posiadania ETF lub ułamka rzeczywistego aktywa. Tokenizacja idzie dalej, umożliwiając cyfrową reprezentację aktywów na blockchainie. Oznacza to, że tokeny mogą być kupowane, sprzedawane i przechowywane w sposób zdecentralizowany, a to otwiera możliwości globalnego handlu częściami aktywów po niskich kosztach. W związku z tym, tokenizacja może potencjalnie wpłynąć na przyszłość ETF. Na przykład, tokeny reprezentujące akcje ETF mogą być tworzone i handlowane na blockchainie niemalże z każdego miejsca na świecie. To otworzyłoby ETF dla globalnej populacji inwestorów, niezależnie od ich lokalizacji geograficznej i wielkości zasobów.
Przejrzystość na rynku finansowym
Tokenizacja może także przyczynić się do zwiększenia przejrzystości transakcji na rynkach finansowych. Dzięki technologii blockchain, na której opiera się tokenizacja, wszystkie transakcje są rejestrowane i nie można ich zmienić. Każda transakcja jest zapisywana w bloku, który jest następnie dodawany do łańcucha bloków (blockchain). Ten zdecentralizowany i niezmienialny rejestr transakcji zapewnia pełną przejrzystość. Tak zawierane transakcje w postaci cyfrowej mogą podlegać automatycznemu rozliczeniu i ewidencji księgowej, w tym rozliczeniom podatkowym. Wiedza o stronach transakcji i beneficjentach rzeczywistych przyczyni się zabezpieczenia przed fraudami i zwiększenia wiedzy o beneficjentach rzeczywistych oraz da realną i szybką możliwość śledzenia historii transakcji i własności aktywów. Pomoże bezpiecznie identyfikować klientów i płatników i jest wykorzystywana przez sprzedawców e-commerce i inne firmy, które wymagają przekazywania wrażliwych informacji o swoich konsumentach. Dane dotyczące beneficjentów rzeczywistych przyczynia się do zwiększenia zaufania do rynku finansowego i uczestników obrotu gospodarczego a także zabezpieczenia przed transakcjami z podmiotami i osobami objętymi sankcjami.
Podsumowując, tokenizacja może przyczynić się do:
– demokratyzacji i popularyzacji rynków finansowych,
– zwiększenia przejrzystości transakcji na rynkach finansowych,
– zwiększenia wiedzy o stronach transakcji i beneficjentach rzeczywistych,
– obniżenia kosztów transakcji
– zwiększenia bezpieczeństwa wymiany i przechowywania danych o konsumentach.
Wnioski
Satoshi Nakamoto, twórca Bitcoin i blockchain, choć nie jest szeroko znany z publicznych wypowiedzi na temat wizji demokratycznych finansów to jego białą księgę opisującą Bitcoin, opublikowaną w 2008 roku, można interpretować jako próbę stworzenia systemu finansowego, który jest niezależny od instytucji finansowych i w pełni demokratyczny. Opisał Bitcoin jako system elektronicznej gotówki, który umożliwia bezpośrednią wymianę pieniędzy między dwoma osobami bez pośrednictwa instytucji finansowych. Satoshi uważał, że Bitcoin może pomóc w zmniejszeniu kosztów transakcyjnych i zwiększeniu prywatności w porównaniu z tradycyjnymi systemami finansowymi. I mimo że Satoshi nie wypowiadał się na temat demokratycznych finansów, jego praca nad Bitcoinem i blockchainem przyczyniła się do powstania nowych projektów, które dążą do stworzenia demokratycznego systemu finansowego oraz tokenizacji.
Nadal pomimo szeregu wyzwań stojących przed nami i światem demokratycznych finansów tokenizacja ma potencjał, aby zrewolucjonizować sposób nabywania i sprzedawania aktywów. Tokenizacja to kolejny krok, który zmienia sposób, w jaki możemy jako osoby indywidualne i przedsiębiorstwa mogą korzystać z rynku.
W świetle zmiany które już widać i wypowiedzi takich jak przytoczona Larrego Finka tokenizacja finansów wydaje się być nie tyle mrzonką, co przyszłością, która już teraz zaczyna nabierać realnych kształtów.